Đề xuất hồi hương sắc phong bị rao bán tại Trung Quốc bằng con đường ngoại giao

Ngày 13-4, Giám đốc Sở VH-TT-DL tỉnh Phú Thọ Nguyễn Đắc Thuỷ cho biết sau khi nhận được thông tin Công ty đấu giá "Thượng Hải Dương Minh phách mại hữu hạn" đăng tải thông tin vào 9 giờ 30 ngày 22-4-2023 sẽ diễn ra phiên đấu giá có đạo sắc có khả năng là hiện vật gốc, nguồn gốc của Việt Nam (gồm sắc phong đã có tại xã Dị Nậu, huyện Tam Nông, tỉnh Phú Thọ), tỉnh Phú Thọ đã có văn bản gửi các cấp liên quan trong tỉnh để xác minh thông tin.

"Chúng tôi đã có văn bản báo cáo ngay UBND tỉnh Phú Thọ, đề nghị Công an tỉnh, Sở Ngoại vụ thống nhất để xác minh thông tin trang mạng rao bán sắc phong thật hay giả. Nếu là sắc phong thật, chúng tôi đề xuất bằng con đường ngoại giao, thông qua lãnh sự quán Việt Nam tại Thượng Hải, chúng tôi hi vọng có sự can thiệp, ngăn chặn bán đấu giá tài sản của mình trên mạng. Lực lượng Công an tỉnh phối hợp với Bộ Công an thống nhất hợp phương án hợp nhất quốc tế trong việc xử lý các hiện vật bị đánh cắp" - ông Nguyễn Đắc Thuỷ cho biết.

Cũng theo Giám đốc Sở VH-TT-DL tỉnh Phú Thọ, sắc phong tại đền Quốc Tế (xã Dị Nậu, huyện Tam Nông, tỉnh Phú Thọ) bị đánh cắp từ ngày 21-5-2021, kẻ gian đã phá két sắt lấy toàn sắc phong của đền. Công an huyện đã lập hồ sơ gửi cấp trên để điều tra nhưng đến nay chưa tìm được dấu tích.

"Sắc phong được rao bán tại Trung Quốc nếu đúng là tài sản đã bị mất cắp của đình Quốc Tế, những người liên quan sẽ được xử lý theo pháp luật của Việt Nam. Về phía nước bạn, cần có sự hợp tác quốc tế để xác minh nguồn gốc sắc phong này" - Giám đốc Sở VH-TT-DL tỉnh Phú Thọ nói thêm.

Trả lời câu hỏi về việc việc đưa sắc phong về nước, ông Nguyễn Đắc Thuỷ cho rằng phải có sự phối hợp giữa các bên và có ứng xử phù hợp với từng di sản.

 "Việc có thể đưa sắc phong trở về là câu chuyện cần phải bàn thảo giữa các bên để có phương án cụ thể đối với từng di vật mất cắp. Mua, chuộc lại những vật phẩm như ấn vàng, bình cổ,...là hình thức xử lý khác. Còn đối với sắc phong của các triều đình phong kiến trước đây đối với các di tích để khẳng định những giá trị linh thiêng của từng di tích thì phải ứng xử theo một hình thức khác. Chúng ta không thể mua như một "món hàng" bởi đó là giấy chứng nhận cho từng di tích, phải có bản thảo khoa học, ứng xử phù hợp với mỗi hiện vật bị mất cắp để có sự xử lý phù hợp, đặc biệt liên quan đến các quốc gia khác nhau"  - ông  Nguyễn Đắc Thuỷ nhấn mạnh.

Về công tác bảo vệ di sản tại địa phương, Giám đốc Sở VH-TT-DL tỉnh Phú Thọ cho biết ngay sau khi có sự mất cắp cổ vật trong di tích, Sở VH-TT-DL Phú Thọ đã có ngay văn bản khuyến cáo tất cả các địa phương có di tích, nhất là có sắc phong, các di vật cổ vật, có biện pháp bảo quản để tránh tình trạng kẻ gian lợi dụng những sơ hở của ban quản lý di tích để đánh cắp những cổ vật có giá trị. Mỗi di tích có phương án bảo vệ riêng vì giá trị hiện vật, cổ vật mà di tích đó đang bảo quản, gìn giữ là khác nhau.

Trước đó, Cục trưởng Cục Di sản văn hoá, Bộ VH-TT-DL Lê Thị Thu Hiền đã ký Công văn số 309/DSVH-DT gửi Sở VH-TT-DL, Sở VH-TT các tỉnh, TP Phú Thọ, Bắc Ninh, Hà Nội, Hà Nam, Hải Dương đề nghị phối hợp, khẩn trương xác minh tính xác thực của các sắc phong hiện đang bị rao bán có nguồn gốc tại các di tích, bảo tàng và địa điểm liên quan ở địa phương.

Cụ thể, Cục Di sản văn hóa đề nghị Sở VH-TT-DL, Sở VH-TT các tỉnh, TP nêu trên phối hợp, khẩn trương xác minh tính xác thực của các sắc phong hiện đang bị rao bán trên có nguồn gốc tại các di tích, bảo tàng và địa điểm liên quan ở địa phương.

Đồng thời thu thập, cung cấp các thông tin pháp lý về sắc phong (bao gồm hình ảnh, kích thước, chất liệu… và các văn bản pháp lý có liên quan), việc mất cắp sắc phong (đơn trình báo mất cắp, hình ảnh, biên bản, hồ sơ liên quan đến vụ việc mất cắp sắc phong này), báo cáo UBND tỉnh và Bộ VHTT&DL để phối hợp, làm việc với các cơ quan, tổ chức liên quan về giải pháp hồi hương cổ vật về di tích gốc, bảo tàng theo nội dung Công ước UNESCO 1970 về các biện pháp ngăn cấm xuất nhập khẩu và chuyển giao trái phép quyền sở hữu tài sản văn hoá mà Việt Nam tham gia.

Cục Di sản văn hoá cũng đề nghị các Sở phối hợp chặt chẽ với Cục trong quá trình xác minh tính xác thực của các sắc phong; xây dựng hồ sơ chứng minh nguồn gốc sắc phong từ các di tích, bảo tàng và địa điểm liên quan ở địa phương. Báo cáo đầy đủ gửi Cục Di sản văn hóa trước ngày 17-4-2023 để có cơ sở triển khai các bước tiếp theo theo quy định.