Là 1 trong 10 ngành ưu tiên phát triển trong Chiến lược phát triển các ngành công nghiệp văn hóa Việt Nam đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045 theo Quyết định 2486/2025 của Thủ tướng Chính phủ, thiết kế sáng tạo - với các lĩnh vực thiết kế thời trang, thiết kế kiến trúc, thiết kế mỹ thuật - là một hợp phần quan trọng trong nền kinh tế sáng tạo.
Sáng tạo phải dựa trên bản sắc
Trong xu thế phát triển mạnh mẽ của công nghiệp văn hóa và kinh tế sáng tạo trên thế giới, thiết kế sáng tạo đóng vai trò như một trong những hạt nhân. Năng lực thiết kế được xem là một trong những yếu tố tạo nên sức cạnh tranh của các sản phẩm, dịch vụ của cá nhân, công ty, tập đoàn trong nền kinh tế nói chung và nền kinh tế sáng tạo nói riêng.
Những thành tựu của ngành thiết kế thời trang Việt Nam thời gian gần đây thực sự ấn tượng. Đó không chỉ là việc mang trang phục truyền thống áo dài đến gần hơn với thế giới mà còn là sự trỗi dậy của các thương hiệu thời trang local (nội địa) trên thị trường, cạnh tranh với các thương hiệu quốc tế; là hành trình đưa thời trang Việt Nam đến các sàn diễn thế giới ở các tuần lễ thời trang danh tiếng.
Mới đây, nhà thiết kế Đỗ Trịnh Hoài Nam đã mang bộ sưu tập "Tứ bình hoa lụa" đến với khán giả quốc tế trong khuôn khổ Triển lãm Áo dài và Fashion show tại California - Mỹ. Chương trình này đã tôn vinh áo dài Việt Nam, lan tỏa giá trị di sản văn hóa, kết nối truyền thống và hội nhập trên sân khấu quốc tế.
Công nghiệp văn hóa trước cơ hội lớn (*): Hoàn thiện khuôn khổ pháp lý, khuyến khích sáng tạoMỹ thuật không chỉ được ứng dụng trong các sản phẩm mà còn được đưa vào nhiều không gian công cộng để tạo nên những không gian văn hóa sáng tạo. Khi những con đường có câu chuyện riêng, khi những góc phố thân quen biến thành các không gian nghệ thuật, khi những công viên hoang sơ trở thành khu vực điêu khắc... đã tạo nên những điểm đến thú vị, là nơi "check-in" thu hút nhiều người dân và du khách.
Theo nghệ sĩ Nguyễn Thế Sơn, giảng viên Khoa Các khoa học liên ngành - Đại học Quốc gia Hà Nội, những dự án nghệ thuật công cộng đã đóng góp thiết thực cho thiết kế sáng tạo trong đô thị, tạo nên những không gian văn hóa sáng tạo, góp phần phát triển du lịch của đất nước.
Nhiều chuyên gia cho rằng mỹ thuật ứng dụng là một lĩnh vực không hề dễ thực hiện. Người làm trong lĩnh vực này đòi hỏi phải có sự hiểu biết, kiến thức nền rất rộng về văn hóa truyền thống, nghệ thuật đương đại; có sự liên kết, liên ngành mạnh mẽ thì mới có thể tạo ra sản phẩm chất lượng, góp phần thúc đẩy ngành thiết kế sáng tạo nói riêng và công nghiệp văn hóa nói chung phát triển.
Trong Chiến lược phát triển các ngành công nghiệp văn hóa Việt Nam đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045, ngành thiết kế sáng tạo hướng tới mục tiêu đạt doanh thu khoảng 50.000 tỉ đồng, tương đương 2 tỉ USD. Để đạt được mục tiêu này, các bên liên quan cần phải hết sức nỗ lực.
Nhà thiết kế Phan Đăng Hoàng giới thiệu thời trang Việt Nam tại Milan Fashion Week 2025. Ảnh: DƯƠNG VŨ
Thành tựu của ngành thiết kế sáng tạo trong các lĩnh vực thời trang, kiến trúc, mỹ thuật thời gian qua cho thấy tầm quan trọng của việc sử dụng bản sắc văn hóa dân tộc làm điểm nhấn.
Những người trong cuộc cho rằng sáng tạo là câu chuyện cá nhân nhưng sản phẩm cuối cùng phải có bản sắc. Đó là bản sắc văn hóa dân tộc. Nhiều nhà thiết kế trẻ hiện nay đã kể câu chuyện văn hóa Việt Nam dù giản dị, mộc mạc nhưng tiềm ẩn sức hấp dẫn qua các sản phẩm thời trang.
(Còn tiếp)
____________
(*) Xem Báo Người Lao Động từ số ra ngày 21-11
