Huế không chỉ nổi tiếng với các công trình kiến trúc cổ kính và phong cảnh thiên nhiên, mà còn sở hữu văn hóa ẩm thực đặc sắc. Theo các nhà nghiên cứu, Huế có kho tàng ẩm thực phong phú với hơn 1.300 món ăn, trong đó còn lưu truyền khoảng 700 món trong dân gian.
Sự đặc biệt của ẩm thực Huế là sự giao thoa giữa văn hóa Việt - Chăm cùng ảnh hưởng của ẩm thực phương Bắc và Nam. Điều này tạo nên nét đặc trưng riêng của người Huế. Văn hóa ẩm thực Huế được chia thành ba dòng chính: ẩm thực cung đình, dân gian và chay. Huế từng là kinh đô của Việt Nam nên ẩm thực cung đình rất đa dạng, với những món cao lương mỹ vị dâng vua chúa trước đây.
Ẩm thực cung đình Huế chinh phục bởi sự sang trọng, tỉ mỉ, với những món ăn được chế biến công phu, trang trí như những tác phẩm nghệ thuật, mang đậm dấu ấn của một thời vàng son như nem công chả phượng.
Ẩm thực dân gian lại gần gũi, mộc mạc với những món ăn vặt như bánh bèo, nậm, lọc, bánh khoái, ram ít, đến các món bún bò Huế, cơm hến, chè Huế... Mỗi món ăn đều kể một câu chuyện văn hóa, một nét đặc trưng của vùng đất.
Ẩm thực Huế cầu kỳ và tinh tế trong cách trình bày món ăn. Ảnh: Visithue
Tháng 12/2024, chuyên trang ẩm thực nổi tiếng TasteAtlas công bố kết quả TasteAtlas Awards 2024-2025 về danh sách 100 thành phố có ẩm thực ngon nhất thế giới đã xếp hạng Huế đứng thứ 35 toàn cầu, nổi bật với những món ăn truyền thống, đặc sắc.
Trong mục "Must try" (phải thử), bún bò Huế đứng đầu danh sách với điểm số 4.3/5, được đánh giá cao về hương vị đậm đà và tính phức hợp của món ăn. Các đặc sản khác như nem lụi, bánh bèo và bánh khoái cũng được người dùng TasteAtlas chấm điểm cao.
Các nghệ nhân quảng bá ẩm thực Huế tới du khách nước ngoài. Ảnh: Visithue
Với những giá trị ẩm thực mang đến cho du lịch, ngành du lịch thành phố Huế đã và đang triển khai nhiều giải pháp đồng bộ để khai thác hiệu quả lợi thế này. UBND thành phố Huế xây dựng hồ sơ "Huế - Thành phố sáng tạo" để tham gia mạng lưới các thành phố sáng tạo của UNESCO. Địa phương quyết định chọn ẩm thực. Sự đa dạng của nguồn nguyên vật liệu, từ dân dã cho tới sơn hào hải vị với đôi bàn tay khéo léo của các nghệ nhân, đầu bếp, người làm ẩm thực từ bình dân cho tới thượng lưu, quý tộc... ngày càng khẳng định thương hiệu ẩm thực Huế.
Trong chuỗi sự kiện Năm Du lịch quốc gia và Festival Huế 2025, chương trình "Huế - Kinh đô ẩm thực" được tổ chức từ 29/4 đến hết ngày 2/5 để giới thiệu và quảng bá các loại hình ẩm thực đến đông đảo người dân và du khách. Lễ hội có sự tham gia của gần 70 gian hàng ẩm thực với các hoạt động quảng diễn, chế biến, trưng bày ẩm thực còn đan xen các tiết mục biểu diễn nghệ thuật hấp dẫn, các trò chơi tại các gian hàng ẩm thực, triển lãm ẩm thực 3D bằng công nghệ AR & Hologram, không gian đa giác quan.
Sự kiện khẳng định giá trị thương hiệu Huế - Kinh đô ẩm thực, kỳ vọng tạo nên hoạt động thường niên tại cố đô Huế. Cũng trong khuôn khổ sự kiện, bộ nhận diện 'Huế - Kinh đô Ẩm thực' đã ra mắt không chỉ mang tính biểu tượng mà còn là công cụ trong các chiến dịch truyền thông quảng bá.
Bún bò Huế - một món ăn đặc sản của vùng đất Cố đô. Ảnh: Visithue
Nhiều công ty du lịch đã thiết kế các tour chuyên biệt, đưa du khách khám phá từ những gánh hàng rong trên phố, các khu chợ truyền thống đến những nhà hàng sang trọng. Du khách được trực tiếp trải nghiệm, tham gia các lớp học nấu ăn, tìm hiểu về nguyên liệu và cách chế biến món Huế. Các nhà hàng, quán ăn được khuyến khích đầu tư nâng cấp cơ sở vật chất, đảm bảo vệ sinh an toàn thực phẩm, đồng thời giữ gìn hương vị chuẩn mực của món ăn Huế. Bên cạnh đó, việc phát triển các sản phẩm ẩm thực đóng gói mang về làm quà (mè xửng, tôm chua, các loại bánh khô...) cũng được chú trọng.
Văn hóa ẩm thực đang ngày càng khẳng định vai trò là một "đại sứ văn hóa" quan trọng, góp phần làm phong phú thêm trải nghiệm du lịch tại Huế. Việc khai thác ẩm thực không chỉ giúp tăng doanh thu cho ngành du lịch, tạo công ăn việc làm cho người dân địa phương mà còn góp phần bảo tồn và lan tỏa những giá trị văn hóa độc đáo của Cố đô.
Yên Chi
