Anh Nguyễn Thanh Long, sinh năm 1967, là hướng dẫn viên du lịch từ năm 2000. Đã dẫn đoàn đến Nam Phi nhiều lần, nhưng lần nào anh cũng mang tâm trạng háo hức khi ngồi máy bay 8 tiếng. Anh có bài viết chia sẻ với VnExpress.
Nam Phi dường như là vùng đất xa lạ, thậm chí không an toàn, nhiều nguy hiểm rình rập, AIDS, sốt vàng da, sốt rét, nắng nóng. Nhưng nếu du khách Việt đến nơi này sẽ hiểu nhiều hơn về quần thể động thực vật phong phú, những khu bảo tồn thiên nhiên rộng lớn, cảnh quan du lịch đa dạng, con người và nhiều điều đặc biệt khác.
Những lầm tưởng về Nam Phi
Khi tiếp xúc với người dân châu Phi, tôi lần nào cũng có một cảm giác gần gũi. Những người đầu tiên đón tiếp đoàn khách từ châu Á tại một quốc gia châu Phi lại là những người da trắng, mặc dù đất nước này người da đen chiếm tỷ lệ cao hơn.
Đường sá tốt, dịch vụ theo phong cách phương Tây, một phần do những người da trắng đầu tiên di cư đến đây, tạo nên sự pha trộn văn hóa Âu - Phi. Nam Phi là quốc gia có cơ sở hạ tầng, các ngành công nghiệp khai khoáng, và dịch vụ du lịch và đời sống tốt nhất tại châu Phi.
Đêm đầu tiên ở châu Phi, tôi thấy lạ khi các cửa hàng, siêu thị đóng cửa lúc 18h. Du khách được khuyến khích không ra khỏi khách sạn vì không an toàn.
Châu Phi, nơi mà ai cũng nghĩ đến cái nắng nóng khô cằn của sa mạc, thì đêm rất lạnh, thậm chí phải mặc áo len dày. Khu vực khách sạn yên tĩnh, phố không bóng người, thỉnh thoảng mới có ánh đèn xe lướt qua màn đêm. Hệ thống khách sạn tại Nam Phi hầu hết do người da trắng quản lý. Đây là một trong những quốc gia có hệ thống khách sạn nhiều và tốt trên thế giới.
Nơi được nhiều khách Việt mong check in là Mũi Hảo Vọng, một trong 50 điểm tham quan phải đến trong đời. Đây chính là nơi gặp nhau của Đại Tây Dương và Ấn Độ Dương. Thực ra là phải đến Mũi Agulhas mới chính xác là cực Nam của châu Phi, nhưng nơi này ít người đến và không nổi tiếng như Mũi Hảo Vọng.
Lịch trình phong phú với các điểm đến nổi tiếng
Nam Phi sở hữu 11 quốc ngữ, hai quốc ca, một thuộc về người da trắng và một thuộc về người da đen. Đất nước này có ba thủ đô gồm thủ đô hành chính Pretoria, thủ đô lập pháp Cape Town và thủ đô tư pháp Bloemfontein.
Điểm đầu hành trình thường là tòa nhà làm việc của Tổng thống tại Pretoria. Chỉ có vài cảnh sát bảo vệ phía bên ngoài tránh những du khách tò mò.
Đài tưởng niệm Voortrekker - nơi lưu giữ những khoảnh khắc và thời đoạn gian truân của những người dân di cư từ châu Âu thời kỳ từ những năm 1488 và trong các cuộc chiến giữa thực dân Anh và người Boer, hình thành con người và văn hóa châu Phi. Xung quanh là những chiếc xe kéo chạm trổ bằng đá tượng trưng cho phương tiện đi lại thời kỳ đó. Bên trong là những bức phù điêu mô tả hành trình của những người di cư đi tìm vùng đất mới. 12h ngày 16/12 hàng năm, ánh sáng mặt trời sẽ chiếu qua lỗ tròn trên đài tưởng niệm đúng vào vị trí tấm bia đá.
Gold Reef City, mỏ vàng của Nam Phi từ những năm 1880, ngừng khai thác năm 1977. Vẫn còn nhiều hầm mỏ lộ thiên, những đụn cát vàng khổng lồ hai bên đường. Quá trình khai thác vàng trước kia chỉ với dụng cụ thô sơ, thuốc nổ chủ yếu nhờ sức người. Hiện nơi này đã trở thành một điểm du lịch. Đá được nghiền ra sau đó trộn vào dung dịch hóa học tương thích để tách vàng. Du khách có dịp tận mắt chứng kiến quá trình nấu chảy vàng và đổ vào khuôn, tạo ra thỏi vàng 9999 với trọng lượng khoảng 12 kg. Kỷ niệm chương, đồng tiền vàng trở thành hàng lưu niệm cho du khách.
Sun City là khu phức hợp nổi tiếng với những tên gọi khác như "Las Vegas châu Phi", "Thành phố trong rừng", "Thành phố trên miệng núi lửa". Trước đây nơi này bị chôn vùi bởi động đất. Toàn bộ thành phố được thiết kế và xây dựng lại, mở cửa đón khách từ 1979. Nơi đây có khách sạn cao cấp, sân golf, khu vui chơi giải trí trong nhà và ngoài trời, rừng, sông, thác nhân tạo, sòng bài. Thành phố lớn nên để di chuyển từ khu này sang khu khác phải dùng đến xe điện. Nơi đây còn có khu ổ chuột. Nếu không có người dẫn, du khách không nên đến.
Gần Sun City là khu bảo tồn thiên nhiên quốc gia Pilanesburg, lớn thứ tư Nam Phi. Nghỉ đêm trong lều trại là một trải nghiệm thú vị. Nhà dân cách nơi này khá xa, xung quanh là rừng, hàng rào điện cao thế khoảng 0,5 m. Trong phòng thiết kế đẹp, mái được lợp bằng loại cỏ giống như cỏ tranh. Khách được thông báo các loài thú dữ được thả rông trong khu bảo tồn này.
Để xem báo, sư tử, trâu rừng, hà mã, du khách ngồi trên xe đặc chủng gần giống xe jeep, chạy với tốc độ khoảng 90-100 km/h, lái xe kiêm hướng dẫn viên. Du khách sẽ thấy hươu cao cổ đi lại tự nhiên không để ý đến sự hiện diện của con người, những đàn voi không có quản tượng, sư tử vờn nhau trên thảm cỏ. Cuộc thám hiểm kết thúc lúc 20h sau những cuộc mục kích săn mồi. Nhiều khách cảm thấy hân hoan vì lần đầu hòa nhập thiên nhiên.
Du khách cũng có thể tận mắt thấy cá sấu, bò rừng, linh dương, nai, hươu, hà mã, tê giác trắng, tê giác đen, trâu rừng hiện diện khắp trên các đồng cỏ trong các chuyến thám hiểm ban ngày. Vài vị khách sợ hãi vì trên tay không hề có vũ khí. Khi ngồi trên xe đặc chủng để lên núi vào khu bảo tồn, du khách không xả rác, hút thuốc.
Dần xuống phía nam là những bãi biển đẹp. Cảng Elizabeth Nam Phi là một thành phố nhiều bãi biển và đông dân. Vịnh Mossel và Hermanus nổi tiếng thế giới do có loài cá heo trắng đang được đưa vào sách đỏ. Dưới ánh nắng lấp lánh trên biển, chúng nô đùa, mặc cho khách du lịch chĩa ống kính máy quay. Nhiều khách sạn dọc biển được thiết kế cho du khách ngắm, tắm biển và quan trọng nhất là xem cá heo. Các bãi biển đều sạch đẹp.
Khu vực vịnh Hout, nơi có nhiều chim cánh cụt, những khu nghỉ dưỡng ven biển có vị trí đặc biệt nằm ở đầu bờ biển Đại Tây Dương. Vịnh Lạc lối (False Bay) và bãi biển mà nhà thám hiểm Diaz lần đầu tiên đặt chân lên vùng biển này tháng 2/1488, sau đó là tiến về Mũi Hảo vọng, cũng ở khu vực này.
Điểm cuối hành trình là Cape Town, thủ đô lập pháp của Nam Phi, nổi tiếng với Vương quốc thực vật, núi Bàn, Mũi Hảo Vọng, Mũi Điểm cũng như hệ thống cảng biển. Toàn bộ khu vực Mũi Điểm, Mũi Hảo vọng được đặt trong khu bảo tồn thiên nhiên rộng lớn hàng nghìn hecta, ở vùng biển này mọi người còn có dịp chiêm ngưỡng hàng ngàn chú hải cẩu trên cát hoặc dưới biển, người ta ước tính có khoảng 6.000 con hải cẩu ở đây, mỗi con tiêu thụ khoảng 10 kg cá mỗi ngày.
Những lưu ý
Thời tiết biến đổi liên tục, chợt mưa chợt nắng, chợt lạnh rồi đến nắng nóng, một ngày thời tiết có thể thay đổi 5-6 lần. Từ thành phố có thể thấy núi Bàn ẩn hiện trong mây mù, sương trắng. Du khách được thông báo tùy theo thời tiết mới có thể ngồi cáp treo lên đỉnh. Núi Bàn cao hơn 1.000 m nằm trong công viên quốc gia Núi Bàn, thu hút đông khách du lịch mỗi năm.
Ở Nam Phi, các trang trại đà điểu chuyên cung cấp lông và da để phục vụ cho quý tộc châu Âu. Ngày nay người dân còn tạo ra những sản phẩm đắt tiền và thời trang cho quý bà, trứng và thịt đà điểu trở thành món ăn trên bàn của du khách. Vỏ trứng được vẽ lên những họa tiết đặc trưng về châu Phi hoang dã.
Đến Nam Phi, bạn sẽ ngạc nhiên vì ẩm thực Nam Phi có vị chua của chanh. Các món ăn đa phần được chế biến từ thịt heo, bò, gà. Bột ngô là nguyên liệu chính để làm bánh và được nấu nhão. Trong nước uống người dân cũng cho thêm rau húng lủi tươi và vỏ chanh. Đêm cuối cùng hành trình, du khách thưởng thức các món ăn truyền thống, tham gia các vũ điệu, hát cùng các ca sĩ bên ngọn lửa và vị nồng của rượu vang.
Vẫn còn đó khoảng cách giàu nghèo, dân trí, bệnh tật, đói nghèo nhưng Nam Phi là quốc gia hiếu khách và có thiên nhiên tuyệt đẹp, đang nỗ lực vươn lên từng ngày sau khi chính sách phân biệt chủng tộc Apartheid được xóa bỏ.
Du khách Việt nên đến Nam Phi vào tháng 10 vì đó là mùa phượng tím. Khắp các con đường trong khu vực trung tâm đều ngập tràn sắc tím rất đẹp. Khách Việt thường tranh thủ lưu lại những khoảnh khắc đặc biệt ngay giữa lòng đường Nam Phi. Một tour Nam Phi thường kéo dài 8 ngày 7 đêm. Thời gian làm visa khoảng 7 đến 10 ngày.
Bài và ảnh: Thanh Long