Garage hơn 70 năm của Biệt động Sài Gòn

Nhà số 499/20 Cách Mạng Tháng Tám (quận 10) trước đây là Garage Citroen Dương Văn Đức D’Indochine, được xây dựng từ năm 1947. Trong thời kỳ kháng chiến, nhà này còn có tên Garage Tự Lực, là nơi liên lạc hợp pháp, canh gác, bảo vệ của lực lượng Biệt động Sài Gòn. Căn nhà do ông Dương Văn Đức là chủ nhà trực tiếp quản lý, thực hiện nhiệm vụ.

Hiện căn nhà được phục dựng với kiến trúc như thời điểm mới xây, là điểm tham quan đang được đề xuất xếp hạng di tích đối với cơ sở cách mạng "Biệt động Sài Gòn". Ngôi nhà nằm trong hẻm rộng khoảng 3 m, diện tích khoảng 200 m2, trên bảng để địa chỉ đường Lê Văn Duyệt, tên cũ của đường Cách mạng Tháng Tám trước năm 1975.

Dưới tầng trệt là phòng làm việc của chủ garage, không gian và nội thất được giữ nguyên. Trong nhà có cầu thang dẫn lên hầm nổi là gác gỗ.

Hầm nổi vốn là tầng áp mái, chứa đồ đạc và nơi nghỉ của thầy thợ, có lối thoát bí mật ra ngoài.

Cạnh đó là phòng tiếp khách, được phục dựng lại với không gian xưa, bên trong có một cái giếng cổ bằng gạch, có từ trước năm 1947 khi garage này được xây dựng.

Một số hiện vật được tìm lại và trưng bày tại đây như: hình ảnh cũ về garage, xe cổ, điện thoại, máy đánh chữ con dấu, bàn ghế... Hiện có khoảng hơn 200 hiện vật gắn liền với quá trình phát triển của garage này được trưng bày.

Tầng trên sau khi phục dựng mang nét cổ kính, được sơn lại tông màu vàng, bên dưới nền được lót gạch hoa mang vẻ đẹp cổ kính của những năm giữa thế kỷ 20.

Xung quanh là không gian mở với các ô cửa sổ lớn bằng kính để lấy ánh sáng tự nhiên. Nhiều xe máy, xe đạp của lực lượng biệt động, bàn ghế, máy móc cơ khí ngày xưa được trưng bày ở tầng này.

Chiếc thang nâng của garage dùng để sửa chữa ôtô cách đây khoảng nửa thế kỷ được phục chế lại ở đúng vị trí cũ.

Các đồ nội thất, tài liệu được người nhà garege tìm lại và trưng bày trên lầu hai. Đây là những hiện vật từng gắn liền với quá trình phát triển và hình thành nên garage Tự Lực.

Bức tranh phác thảo về hình dáng garage ngày xưa treo trên tường.

Nhiều hình ảnh, giấy tờ về các thời kỳ hoạt động của garage được phóng to, treo trên tường.

Một số công ty lữ hành đã khảo sát và dự kiến đưa "Garage Biệt động Sài Gòn" vào lịch trình tham quan, tìm hiểu lịch sử của du khách khi tới TP HCM. Các tour "Biệt động Sài Gòn" đang tổ chức tham quan các di tích như Bảo tàng Biệt động Sài Gòn, nơi lưu giữ hộp thư bí mật và hầm nổi, hầm chứa vũ khí bí mật...