Rối cổ hàng trăm tuổi ở làng Rạch

Là cái nôi của nghệ thuật múa rối nước miền Bắc, Bàn Thạch hay còn gọi làng Rạch (Nam Định) là phường rối có nhiều tích trò cổ với kho rối có tuổi đời hàng trăm năm.
roi nuoc co anh 1

Ngày nay các nghệ nhân đang tích cực cải tiến, sáng tạo các tác phẩm mới, dựa trên nền tảng các câu chuyện cổ tích Việt Nam. Thông qua đó, nghệ thuật rối nước có thể tiếp cận gần hơn với giới trẻ. Đây cũng là cách mà các nghệ nhân làng Rạch tin rằng sẽ giúp những chú Tễu, cô Tiên, ông Bụt... thêm sức sống trường tồn.

roi nuoc co anh 2

Xưởng chế tác con rối ở làng Rạch trở thành không gian trải nghiệm cho du khách thập phương tìm hiểu về nghề làm rối nước.

roi nuoc co anh 3

Là cái nôi của nghệ thuật múa rối nước miền Bắc, Bàn Thạch - hay còn gọi là làng Rạch là phường rối có nhiều tích trò cổ với kho rối có tuổi đời hàng trăm năm.

roi nuoc co anh 4

Đền thờ Thành hoàng làng Rạch, xã Hồng Quang, huyện Nam Trực, tỉnh Nam Định, cũng là "ông tổ" rối nước Nam Chấn - một trong những phường rối đầu tiên của Việt Nam.

roi nuoc co anh 5

Nghệ nhân Phan Tiến Hữu, Trưởng đoàn Múa rối thôn Bàn Thạch cho biết thủy đình là nơi các nghệ nhân sẽ biểu diễn những chương trình lớn vào các dịp lễ, Tết, kỷ niệm...

roi nuoc co anh 6

Kho lưu trữ rối cổ của làng Rạch hiện bị xuống cấp.

roi nuoc co anh 7

Những con rối cổ có tuổi đời hàng trăm năm đang trong hiện trạng đã bị hư hại nhiều.

roi nuoc co anh 8

Con rối này có tuổi đời đã 200 năm, trong tích trò Lê Lợi khởi nghĩa Lam Sơn.

roi nuoc co anh 9

Nghệ nhân Phan Văn Mạnh - Trưởng đoàn Rối nước Sông Quê là truyền nhân đời thứ 7 của gia đình có truyền thống làm nghề rối nước ở Bàn Thạch.

roi nuoc co anh 10

Từ năm 1969-1971, chính phường rối nước Nam Chấn đã đào tạo ra lớp diễn viên múa rối nước đầu tiên cho Nhá hát múa rồi nước Thăng Long.

roi nuoc co anh 11

Nghệ nhân Phan Văn Mạnh cho biết con rối này có thể phun nước xa 3-4 m.

roi nuoc co anh 12

Góc trưng bày các tích trò cho các chương trình biểu diễn đã được đặt lịch.

roi nuoc co anh 13

Du khách từ Hà Nội thích thú chọn mua những con rối lưu niệm của làng nghề.

roi nuoc co anh 14

Mỗi con rối lưu niệm bày bán được chính nghệ nhân Phan Văn Mạnh chế tác.

roi nuoc co anh 15

Một xưởng chế tác con rối của làng Rạch. Phường rối làng Rạch có khoảng 1.000 con trò từ xưa truyền lại. Ngày nay, các nghệ nhân thường diễn những tích trò đã ăn sâu vào đời sống cộng đồng như: chọi trâu, câu cá, đánh đu, tễu rúc ống, bắt vịt, đốt pháo, mở cờ, các nàng tiên ca múa, cô đôi thượng ngàn...

roi nuoc co anh 16

Khi du lịch phát triển, làng Rạch đã và đang trở thành điểm dừng chân hấp dẫn cho du khách đến tìm hiểm về loại hình nghệ thuật trình diễn dân gian đã được đưa vào danh mục Di sản Văn hóa Phi vật thể quốc gia.

roi nuoc co anh 17

Dừng chân ở một xưởng chế tác con rối, du khách có thể tham gia vào quá trình tạo hình, làm sơn, vẽ mẫu... thậm chí học múa rối cùng các nghệ nhân.

roi nuoc co anh 18

Con rối sau khi sơn sẽ phơi khô trước khi được đổ màu hoàn thiện tạo hình.