Vĩnh Hy 'mất điểm'

Đến vịnh Vĩnh Hy vào tháng 5, Minh Thu (sống tại Hà Nội) ấn tượng với cảnh quan thiên nhiên. Song, dịch vụ du lịch tại đây lại trái với kỳ vọng.

"Tôi chi 900.000 đồng thuê cano riêng đi tham quan vịnh. Nhưng ra Hòn Rùa, người dẫn tour lại đi đón thêm du khách khác. Tôi không đồng ý nên họ đưa tôi về. Tổng thời gian đi chỉ 10 phút", cô kể với Tri Thức - Znews.

Ngoài ra, một số bãi còn rác dạt vào bờ, điển hình là Hòn Rùa và Bãi Chuối. Điều này phần nào ảnh hưởng đến trải nghiệm của nữ du khách.

Du khách than phiền

Vịnh Vĩnh Hy (Ninh Thuận, địa phận tỉnh Khánh Hòa mới) nổi lên trên bản đồ du lịch những năm gần đây. Vịnh có diện tích tương đối nhỏ, cảnh quan còn hoang sơ. Đây là ưu thế, nhưng cũng trở thành điểm yếu.

Cơ sở hạ tầng và dịch vụ chưa theo kịp lượng khách đông, dẫn đến việc nhiều du khách chia sẻ trải nghiệm không tốt sau chuyến đi, như phòng ở chưa xứng với giá, ít chỗ vui chơi và đậu xe, thiếu dịch vụ thiết yếu...

Du khách Mỹ Duyên (sống tại TP.HCM) đến vịnh Vĩnh Hy vào đầu năm, thuê một phòng đôi, khuất view biển với giá 800.000 đồng/đêm. Phòng sạch sẽ, nhưng diện tích nhỏ, cơ sở vật chất chưa đạt chất lượng. Đặc biệt là nguồn nước còn chập chờn, đôi khi có màu ngả vàng.

Mỹ Duyên trong chuyến du lịch Vĩnh Hy hồi đầu năm. Ảnh: Mỹ Duyên.

Cô cho biết thêm vịnh chưa được khai thác du lịch nhiều nên ít hoạt động vui chơi. Buổi sáng có thể thuê cano đi tham quan, ăn uống trên bè, nhưng đến tối chỉ có dạo chợ đêm nhỏ.

"Khi đi cano ra Hòn Rùa, tôi cũng bất ngờ khi thấy vài túi nilon trôi", Duyên nói.

Tương tự, Ninh Thái (sống tại TP.HCM) cũng thuê một homestay ở làng chài với giá 1,7 triệu đồng/đêm vào cuối tuần, nhưng cô nhận lại phòng có diện tích hẹp, nguồn nước sử dụng bị đục. Cô cho rằng chất lượng phòng chưa phù hợp với mức giá.

"Vĩnh Hy khá ít bãi giữ xe, khi đông khách thường kẹt đường. Nếu muốn tham quan hay check-in điểm nào đó, tôi phải khóa cổ xe, thỉnh thoảng lại canh chừng", Thái bày tỏ.

Bài học từ Phú Quý, Nam Du

Chia sẻ với Tri Thức - Znews, ông Nguyễn Anh Vũ, Chủ tịch Hiệp hội Du lịch tỉnh Ninh Thuận, nói rằng vấn đề hiện tại của địa phương là thiếu nước máy. Điều này làm giảm chất lượng cuộc sống và du lịch. Người dân tại vịnh đang sử dụng nước giếng khoan hoặc nước sạch nông thôn, những ngày trời mưa khiến nước đổi màu.

Bên cạnh đó, ông Vũ cũng nhìn nhận một số cơ sở lưu trú tại Vĩnh Hy đưa ra mức giá tương đối cao so với mặt bằng chung trên địa bàn, dù địa phương có động viên điều chỉnh.

Vịnh Vĩnh Hy ít cơ sở lưu trú, lượng khách đông nên thường kín phòng vào dịp cao điểm. Ảnh: Phương Tali.

Theo ông Vũ, các cơ sở này đưa ra 3 lý do giải thích mức giá.

Thứ nhất, giá mua đất cao (khoảng 80 triệu đồng/m2) buộc họ phải "đội" tiền phòng.

Thứ hai, điểm lưu trú tính tiền view vịnh vào giá phòng. Họ lập luận rằng Vĩnh Hy sở hữu tầm nhìn đẹp, khoảng cách gần VGQ Núi Chúa nên thuận tiện tham quan.

Cuối cùng, cầu cao hơn cung. Tính đến tháng 5/2024, toàn xã Vĩnh Hải có khoảng 31 cơ sở lưu trú, trong đó Vĩnh Hy có 21 điểm nghỉ. Quỹ phòng ít, lượng khách lại đông khiến khách sạn và homestay khó lòng giảm giá.

"Một số chủ cơ sở lưu trú tại vịnh chưa nghĩ đến việc làm ăn lâu dài, tư duy bền vững", ông Vũ nói.

Người dân nhặt rác ở một bãi biển tại Vĩnh Hy ngày 4/6/2024. Ảnh: Quỳnh Trân.

Đánh giá thêm về tình hình chung, ông Vũ cho biết hiện cơ sở hạ tầng Vĩnh Hy còn một số bất cập, đáng chú ý là thiếu bãi đậu xe, dễ gây ùn tắc vào dịp cao điểm khiến du khách thấy bất tiện.

Giải quyết tình trạng ùn tắc, vị chủ tịch cho biết UBND Ninh Thuận đang chỉ đạo huyện thu hồi khu đất 1.500 m2 của công ty Discovery, lên phương án cưỡng chế để bù đắp vào khoảng trống nơi đậu xe. Dự kiến xây dựng khu chợ đêm Vĩnh Hy trên khu đất này để người dân, du khách có chỗ vui chơi.

Trong khi đó, PGS.TS Phạm Hồng Long, Trưởng Khoa Du lịch học, Trường Đại học Khoa học Xã hội và Nhân văn Hà Nội, cho biết khi một hòn đảo/vịnh làm du lịch, kinh tế và sinh kế địa phương được tạo ra, đồng thời nâng cao sức cạnh tranh của điểm đến. Song, việc phát triển du lịch cũng là vấn đề kép.

"Nhiều tác động về xã hội và môi trường sẽ xảy ra, như thương mại hóa, tình trạng nước thải, rác, tiếng ồn. Hiển nhiên, các điểm đến mới sẽ hạn chế về cơ sở vật chất, nguồn nhân lực ở địa phương cũng ít, thiếu kinh nghiệm. Khi khách đến đông theo trào lưu, mức độ sẵn sàng đón tiếp của họ chưa cao dẫn đến quá tải. Vĩnh Hy đang gặp vấn đề này", ông Long phân tích.

Theo PGS Long, trong giai đoạn đầu, hạ tầng và hoạt động xúc tiến được nhìn nhận là thách thức lớn của các đảo/vịnh. Làm du lịch không đơn thuần chỉ xây dựng sản phẩm, mà còn phải quảng bá, liên kết hợp tác và mở ra phương tiện hậu mãi cho du khách.

Nam Du cũng từng gặp vấn đề về sức ép du lịch, khi lượng khách tăng đột ngột. Ảnh: Linh Huỳnh.

Trước đó, đảo Phú Quý (địa phận tỉnh Lâm Đồng mới) cũng đối mặt với một số áp lực khi lượng khách tăng nhanh. Vào dịp cao điểm, tình trạng xả rác được phản ánh. Lãnh đạo cũng phải triển khai các lớp tập huấn nguồn nhân lực phục vụ. Ở miền Nam, đảo Nam Du (địa phận tỉnh An Giang mới) cũng vướng điều tương tự.

Dưới góc nhìn của TS Vũ Triết Minh, giảng viên bộ môn Du lịch, Khoa tiếng Pháp (Đại học Sư Phạm TP.HCM), chính quyền tại các hòn đảo nhỏ như Vĩnh Hy, Nam Du nên giới hạn lượng khách nhằm đảm bảo trải nghiệm của từng người.

"Cần làm bài toán xác định công suất tiếp nhận (lượng khách lớn nhất có thể đón cùng một thời điểm) để phân luồng. Hòn đảo nào vượt khả năng phục vụ, địa phương/người làm du lịch có thể điều hướng khách qua đảo khác", ông Minh nói.

Bên cạnh đó, việc giới hạn lượng khách còn giảm tác động của con người lên thiên nhiên, đặc biệt là điểm du lịch có diện tích hạn chế. Côn Đảo đang làm tốt công tác tuyên truyền, bảo vệ môi trường. Đây là cơ sở để các hòn đảo khác tại Việt Nam xây dựng phương án du lịch bền vững.

Vị PGS cho rằng Vĩnh Hy có thể học hỏi thêm cách thức "mang đến thì mang về" của các điểm du lịch biển trên thế giới để đảm bảo môi trường du lịch. Ảnh: Phương Tali.

Liên hệ đến Cô Tô và Quan Lạn (Quảng Ninh), 2 hòn đảo đã cấm du khách mang theo đồ nhựa, PGS Hồng Long cho rằng Vĩnh Hy hay Nam Du cũng nên siết chặt vấn đề này. Địa phương đóng vai trò giáo dục không bắt buộc, doanh nghiệp/người làm du lịch cũng phải hỗ trợ thông tin để hình thành nhận thức của du khách.

"Chính quyền ở địa phương quyết định sự phát triển của một điểm đến. Du lịch biển đảo có khả năng trở thành điểm nhấn du lịch trong bức tranh tổng thể và tạo động lực thúc đẩy kinh tế. Nếu địa phương nhìn nhận được vấn đề, đưa ra sách lược phù hợp, Vĩnh Hy nói riêng hay các đảo nói chung có thể tạo ra cú hích mới", ông Long chia sẻ.